基本觀察
每天早上五時三十分起來，為一天的合氣道訓練作準備，每日早上第一節課堂由 道主 - 植芝 守央 主持，於上午九時完結，之後的課堂由下午三時開始，直到晚上八時完結，由不同的本部師範及指導員主持，晚上主持課堂更多為高級師範，我當然不會放過所有課堂。 師範們各有自己的合氣道及教學風格，但都貫串了一致的本部宗旨和原則。
本部師範的教學
課堂的練習中，師範們示範技法時，會集中強調取方如何用不同方式去破壞對手體勢平衡，受方如何以正確的受身去配合，保護自己，練習雙方是以身體感受一切技法及招式精髓，少用語言去解釋。
其實，在本部練習的招式與香港練習的非常相似，或許稍為重點有別。 然而練習時道埸上的氣氛、集中的神態，那種練習時的精神感染力，令我更用心去了解自己的合氣道。
練習時的態度及禮儀
有一件事情令我非常深刻，就是對主持課堂師範的尊重。 在本部道場，所有男性學員都是從側門進入道埸，只有主持課堂的師範能從主門進入，就算是一些高級的本部師範 及 少主 (植芝 充央) 等，否則都會從側門進入道場。 練習時亦完全聽從當值師範的指示，課堂開始前，眾人會輕鬆傾談，直至有內弟子提醒課堂開始，參與者會安靜坐好等師範出現。 本部非常關心學員的受身練習，用不少時間去指導學員受身技巧，我注意到大部份練習者都有良好的受身技巧，雖然本部道場練習人數眾多，相當擠擁，練習者會十分留意保護對手，只有確信安全情況下，才讓對手拋出或落蓆。
另外，本部道場的練習是甚少更換練習對手，而且更有機會遇上可能是擁有高段位及資歷非凡的師範、指導員及前輩，我也遇到了，他們很有耐性透過練習去調整我的技巧細節，過程中他們沒有隻言片語，縱然我的技巧不足，他們會透過動作告訴我如何改進。
對我而言，練習期間還有一件事情令我血脈沸騰，興奮萬分，就是本部 櫻井 寛幸 師範在其課堂找我作示範，這通常是內弟子的角色，現在卻是我的光榮，這是很難得的機會，讓我能親身感受師範的教導，我知道這對一個海外訪客而言是很難得機會。
還有令我大開眼界的是在本部道場，初學者 與 有段者(黑帶) 的訓練是一樣的，唯一分別是練習者彼此之間會按對方程度而施技，若受方能跟進，取方才可施展強勁、快速的技法，若對手是初學者，取方則應調節技法。 尤其練習時對安全及受身的着重，練習時重點並不是施展技法，或撃倒對手，練習時應保持彼此接觸及感應，取方感到受方身體有足夠的移動力及協調性，則順暢地、自然地施展技法。 所以若感覺到對手未能跟隨，則不需要全面施技，只需完成組型，破壞體勢平衡，達到練習目的即可。
本部的師範們
各師範指導非常認真，清晰地示範及解釋技巧，而且還會作出建議甚樣去提昇技巧，他們能指出學員應如何調整自己的技巧，避免養成壞習慣。 而且各師範在非當值的課堂，都會與其他學員一起練習，不會因身份而有所影響，在練習時，他們都只是一個普通學員，聽從當值師範的指示，這才是真正值得尊敬的師範態度。
結識新朋友
整個旅程，結識了不少朋友，大家期間交談不太多，甚至有可能不再見面，但大家都是互相尊重，認真好練習合氣道之人，我會與他們保持聯絡，期待有再遇上。
後感
我榮幸能與 菅原 繁 師範 及負責翻譯的女前輩晚餐，他分享了自己在本部練習合氣道的故事，令我獲益良多。
我建議大家，若能力及時間許可，想在本部道場訓練，「就去吧!」不用猶豫，因為這必定是個難忘及裨益良多的旅程。
#合気道 #合気会 #aikido #aikidoka #aikidoaikikai #aikidoseminar #aikidohongkong #aikidohontoryu #budo #martialarts #practice #training #workout
Published Kansha Dojo Facebook Webpage: https://www.facebook.com/notes/kansha-dojo/chuyến-tập-luyện-của-jerald-tai-tại-hombu-tháng-4-năm-2013/554289991289449
Translated by Pi Tơ PanChuyến tập luyện của Jerald Tai tại Hombu tháng 4 năm 2013
Quan sát chung
Tôi thức dậy mỗi sang lúc 5:30 để chuẩn bị cho việc luyện tập ở HombuDojo. Lớp buổi sang kết thúc lúc 9:00 và tiếp đó là 6 tiếng đồng hồ nghỉ trướckhi lớp buổi chiểu bắt đầu lại lúc 3 giờ. Tiếp đó là lớp buổi tối và kết thúclúc 8 giờ tối.
Lớp đầu tiên là lớp của Đạo Chủ, Moriteru Ueshiba. Những lớp sau là lớpcủa các Hombu Shihan hay là Shidoin, và lớp của Shihan cao vào buổi tối. Tất cảcác thầy (sensei/shihan) đều có phong cách riêng, nhưng tôi có thể thấy cácnguyên tắc tập luyện nhất quán.
Hướng dẫn bởi Hombu Shihan
Tất cả các Shihan/Sensei tập trung chủ yếu vào việc phá vỡ thăng bằngcủa Uke. Vài người dạy cách di chuyển tam giác kết hợp với di chuyển tròn củacơ thể, có người dạy các kỹ thuật ném dựa trên nguyên tắc về đòn bẩy, v.v… Cácthầy dành ít thời gian hơn để giải các chi tiết của các kỹ thuật bất động hóa.
Điều dễ thấy là tất cả các Shihan đều quan tâm đến kỹ thuật ukemi củangười tập, nhấn mạnh đến sự quan trọng trong việc bảo vệ bản thân và phản ứngđúng với đòn tấn công. Ukemi đúng sẽ giúp Tori/Nage phát huy hết kỹ thuật củamình.
Những kỹ thuật tôi tập ở Hombu Dojo cũng giống với những gì được dạy ở Hong Kong. Nhưng như đã nói, tôi vẫn học được rất nhiều từ các Shihan Hombu ,Uchi-deshi và những người tập khác. Thái độ của họ, cách thức luyện tập và tinhthần của họ đẩy tinh thần tôi lên và mở rộng sự hiểu biết của tôi về Aikido.
Thái độ và cách học Aikido.
Trước khi Keiko bắt đầu, mọi người vào dojo theo những hướng khác nhau,nữ giới vào theo cửa kế bên Shomen (chính diện) và nam giới thì vào qua cửaphía sau thông qua phòng để đồ của nam giới.
Không khí thật thoải mái, và mọi người trò chuyện thân mật với nhau.Ngay trước khi lớp băt đầu, uchi-deshi sẽ nhập lớp và lịch sự nhắc mọi ngườirằng lớp sắp sửa bắt đầu. Lúc đó, mọi người xếp hang đợi thầy hướng dẫn vào lớp.
Trong suốt thời gian Keiko ở Hombu, hiếm khi bạn đổi bạn tập, mặc dù tôicố gắng thay đổi vài lần. Các bạn tập của tôi đều giống nhau là tập luyệnnghiêm túc và không bao giờ nói chuyện. Vài người trong số họ có đẳng cấp cao,từ 5đến 7 đẳng, nhưng đều rất kiên nhẫn với tôi và sửa kỹ thuật củatôi nhưng không hề giải thích bằng lời. Họ để tôi thực hiện kỹ thuật ngay cảkhi tôi tỏ ra không chắc lắm. Quan tâm chủ yếu của họ là nắm được các điểm màcác sensei chỉ.
Bài học lớn nhất nữa từ Keiko là sự nhấn mạnh về Ukemi (受身 – “cách đón nhận”kỹ thuật). Cụ thể là, Shihan dành nhiều thời gian để chỉ chúng tôi ushiroukemi. Tấn công như thế nào cho đúng cũng là một điểm quan trọng.
Tôi để ý rằng tất cả người tập cơ bản đều có ukemi rất tốt và có thể tựbảo vệ mình mặc dù dojo rất đông. Họ cũng cẩn thận quan sát xung quanh khi họluyện tập để đảm bảo rằng an toàn trước kihi ném Uke. Tôi cảm thấy an toàn khibạn tập của mình đều có ý luyện tập an toàn để mọi người có thể phát triển vàsửa đổi kỹ thuật của họ.
Một điểm học được lớn nữa là cơ hội được làm Uke cho các thầy. Tôi maymắn được thầy Sakurai chọn làm Uke. Trên tầng 3 (dojo chính), vinh dự nàythường dành cho các uchi-deshi. Thông thường ở đây các thầy không đi quanh lớpvà tạo cơ hội cho từng người làm uke. Và nếu ai đó đủ may mắn, họ sẽ chọn làmuke khi thầy chỉ một kỹ thuật cho cả lớp. Được cảm giác sức mạnh khi bị cácthầy đánh là một trải nghiệm thú vị.
Các huấn luyện của Hombu cho người mới tập và các đai đen là giống nhau.Nắm được căn bản, đai đen có thể đánh nhanh và mạnh. Nhưng chỉ khi nào họ đãhiểu được cơ bản. Nếu không hiểu được cơ bản, không nên tập quá nhanh hay mạnh.
Sự tập trung không chỉ dừng lại ở thực hiện kỹ thuật, mà còn là cảithiện ukemi để cơ thể có được sự mềm dẻo đi đôi với sức mạnh. Trong luyện tập,nếu Uke không mềm dẻo và không giữ được kết nối, tori có thể atemi và kỹ thuậtkết thúc. Mềm dẻo và kết nối là rất quan trọng trong luyện tập.
Các thầy
Các thầy luôn rất nghiêm túc, giải thích rõ rang các kỹ thuật và đưa ralời khuyên làm thế nào để tiến bộ. Họ không chỉ giới thiệu kỹ thuật. Họ còn chútrọng vào việc hỗ trợ mọi người điều chỉnh và tránh các thói quen xấu.
Và khi Hombu shihan ở trên lớp, khi không phải đứng lớp họ sẽ tập nhưbao người khác. Họ rất để ý tới các di chuyển cụ thể của người đứng lớp. Tôithật sự ấn tượng và khâm phục thái độ, và tin rằng đó là cách họ trở thành cácShihan.
Kết bạn
Một cái hay nữa mà tôi hy vọng có được từ chuyến đi đến Hombu Dojo là cơhội gặp gỡ nhiều người và kết bạn. Phải mất một khoản thời gian thì chuyện ấymới xảy ra. Không có nhiều cuộc trò chuyện trong lúc luyện tập,và mọi người hầunhư biến mất ngay sau khi buổi tập kết thúc. Nhưng dần dần tôi cũng có vài mốilien hệ với các học viên khác (hỏi bạn tập với mình tên gì là cách bắt đầutốt!), và khi chúng ta tập luyện với nhau tôi từ từ quen được vài người. Tậpcùng với nhau đến cuối buổi cũng giúp thắt chặt tình bằng hữu, và bạn sẽ cảmthấy như bạn đang giúp đỡ nhau cùng đạt được điều gì đó.
Lời cuối.
Tôi đã vinh dự được ăn tối thầy Sugawara và một đàn chị. Thầy Sugawaracũng chia sẻ những câu chuyện của thầy tập luyện tại Hombu và khích lệ tôi rấtnhiều.
Nói ngắn gọn, nếu bạn đang xem xét luyện tập tại Aikikai Hombu Dojo, vàbạn có đủ điều kiện và có thể sắp xếp thời gian, tôi khuyên bạn hãy đi. Trải nghiệm ở đó thật tuyệt vờivà là trải nghiệm mà tôi sẽ không bao giờ quên.
Jerald TAI
April 2013